Αγροτικές εφαρμογές - Ζεόλιθος

Ο ζεόλιθος είναι ένα μικροπορώδες, ένυδρο, αργυλοπυριτικό  ορυκτό με μεγάλες προσροφιτικές και ιοντοανταλακτικές ικανότητες. Έχει την δυνατότητα να δεσμεύει στοιχεία και ενώσεις, λόγω του ότι είναι ένα από τα λίγα αρνητικά φορτισμένα ορυκτά στη φύση. Η αρνητικά φορτισμένη ιδιότητά του έχει ως αποτέλεσμα να προσροφά  θετικά φορτισμένα ιόντα (Ca,K,Mg,Να, και άλλα)  όπως και θρεπτικές ουσίες στη μάζα του, με μεγάλη ελευθερία κίνησης. Είναι ένα ηφαιστιογενές υλικό με μεγάλη τρισδιάστατη  εσωτερική επιφάνεια, με δαιδαλώδεις εσωτερικές αναδιπλώσεις που σχηματίζουν άπειρους χώρους (κλωβούς, κανάλια) όπου μπορεί να αποθηκευτεί νερό με αμφίδρομη σχέση (δηλαδή που μπορεί να δεσμευτεί ή αποδεσμεύεται βραδέως).

Ο όρος ζεόλιθος προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις «ζέω», που σημαίνει βράζω και «λίθος», δηλαδή πέτρα. Χρησιμοποιήθηκε από τον Σουηδό ορυκτολόγο Άξελ Κρόνστελ 1756 για να περιγράψει συγκεκριμένα ορυκτά των οποίων οι κρύσταλλοι με θέρμανση αποβάλουν νερό, αφρίζουν και δίνουν την εντύπωση ότι βράζουν.

Ο ζεόλιθος έχει χρησιμοποιηθεί στη γεωργία εδώ και πολλά χρόνια σε όλο τον κόσμο, αλλά πρόσφατα αναγνωρίστηκε ως σημαντικό και κατάλληλο προϊόν, χάρη σε πολλές τρέχουσες γεωργικές πρακτικές. Οι αγρότες στην Ιαπωνία έχουν χρησιμοποιήσει το ζεόλιθο  από το 1965 ως διαιτητικό συμπλήρωμα στο ζωικό κεφάλαιο και ως εδαφοβελτιωτικό για πτωχά αμμώδη και αργιλικά εδάφη. Η Βουλγαρία ήταν η πρώτη χώρα που τον χρησιμοποίησε ως τεχνικό χώμα (υπόστρωμα) προς το τέλος της δεκαετίας του ‘70, ενώ οι Ιταλοί χρησιμοποίησαν τον ζεόλιθο ως φυτοπροστατευτικό προϊόν ενάντια στις αφίδες των οπωροφόρων δένδρων . Ο κλινοπτινόλιθος είναι ο συγκεκριμένος τύπος ζεολίθου  που χρησιμοποιείται στη γεωργία. Αξιόλογες επίσης, είναι και οι εφαρμογές που έχει ο ζεόλιθος σε οικιακές χρήσεις, το περιβάλλον,  την κτηνοτροφία, και την βιομηχανία. 

• Αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης των θρεπτικών στοιχείων (Η ιοντοανταλλακτική του ικανότητα (CEC) ανέρχεται σε 1,8 meq/g).
• Μειώνει τις απώλειες θρεπτικών στοιχείων λόγω αεριοποίησης (απώλειες αζώτου με τη μορφή αμμωνίας) ή υδατομεταφοράς (νιτρώδη  και νιτρικά) και, συνεπώς, συμβάλλει στη μείωση της ποσότητας των χρησιμοποιούμενων λιπασμάτων κατά 50% τουλάχιστον.
• Σε συνδυασμό με τη λίπανση μπορεί να βοηθήσει στη σταδιακή αποδέσμευση των θρεπτικών στοιχείων, έτσι ώστε να μην έχουμε απώλειες και από την άλλη μεριά, εφοδιασμό των φυτών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
• Αυξάνει την ικανότητα συγκράτησης νερού, ιδιαίτερα στα αμμώδη εδάφη (ο ζεόλιθος συγκρατεί νερό σε ποσότητα ίση με το 60% του βάρους του το οποίο αποδίδει στα φυτά σταδιακά).
• Εξουδετερώνει τα όξινα συστατικά του εδάφους (ισορροπεί το pH).
• Βελτιώνει τη δομή του εδάφους μειώνοντας τη συμπίεση και αυξάνοντας τον αερισμό.
• Ισορροπεί τη θρέψη των φυτών σε δύσκολα εδάφη (π.χ. υψηλό pH, CaCO3 κτλ).
• Μειώνει το σοκ της μεταφύτευσης σε οπωροφόρα και σε κηπευτικά, βοηθώντας την γρήγορη και καλύτερη εγκατάστασή τους. 
• Είναι 100% φυσικό προϊόν που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιολογική γεωργία.

Ως άμεση συνέπεια όλων των παραπάνω, αυξάνει και βελτιώνει την παραγωγή των φυτών.